Waarom je niet meer om innovatie kunt

Innovatie / 11 November 2021 /

auteur

Abstract - Doorheen de tijd is de invulling van innovatie grondig veranderd. Innovatie is onderhevig aan de tijdsgeest en de socio-economische omgeving. In onze complexe omgeving ontstaat innovatie uit het dynamisch en interactief proces tussen vier sleutelactoren: kennisinstellingen, bedrijven, overheden en burgers.

Innovatie als lineair proces

In het begin van de 20ste eeuw, was innovatie een lineair proces. Joseph Schumpeter maakte een onderscheid tussen uitvinding, innovatie en diffusie. De innovatie was de toepassing van de wetenschappelijke uitvinding in een product, dienst, technologie of organisatievorm. In dit klassieke sequentiële innovatiemodel zaten de kennisinstellingen met fundamenteel onderzoek vooraan in deze keten, de bedrijven en de non-profit actoren achteraan.

Tussen deze twee werelden in zat het toegepast onderzoek met zo goed als geen terugkoppelingsmechanisme tussen de kennisinstellingen en de bedrijven. De overheid richtte zich hierbij vooral op het financieren van fundamenteel onderzoek.

De beperkte of onbestaande rol van de overheid en de bedrijven heeft een nieuw innovatiemodel in het leven geroepen, het model met de drie sleutelactoren of het Triple Helix-model.

Triple Helix Innovatie-model

De drie sleutelactoren zijn de kennisinstellingen, de bedrijven en de overheid. Ze hebben een onderlinge afhankelijkheid en beïnvloeden elkaar. M.a.w. ze staan in interactie met elkaar.

Dit betekent meteen dat de bedrijven en de overheid een meer actieve rol gaan spelen in het innovatieproces. De overheid is meer dan een geldschieter, is ook regelgever en beheerder van grote budgetten in beleidsdomeinen als gezondheid, mobiliteit, fysieke en digitale infrastructuur, (internationale) handel. De overheid spoort bedrijven aan om een beroep te doen op kennisinstellingen, ermee samen te werken en uit te wisselen. Door deze actieve rol op te nemen, duwen bedrijven het aanbodgerichte lineaire innovatieproces naar een meer vraaggericht proces.

Maar de recente socio-maatschappelijke ontwikkelingen van de gele hesjes en de klimaatmarsen tonen aan dat er een groeiende kloof is ontstaan tussen de drie sleutelactoren en de burger. Het innovatiemodel evolueert naar een nieuw model met vier sleutelactoren of het Quadruple Helix Innovatie-model.

Evolutie naar Quadruple Helix Innovatie-model

De burger wil hoe langer hoe meer actief optreden in de samenleving, alleen of samen met anderen. Burgers en burgerbewegingen eisen meer en meer hun eigen plaats op in het maatschappelijk debat. Ze aanvaarden niet meer zomaar top-down beleid van de overheden. Ze 'emanciperen', bevrijden zich van machthebbers die niet langer een antwoord en oplossing bieden voor complexe maatschappelijke thema's.

In onze complexe omgeving ontstaat innovatie uit het dynamisch en interactief proces tussen vier sleutelactoren: kennisinstellingen, bedrijven, overheden en burgers. Binnen dit kennisintensief ecosysteem heeft elke actor zijn specifieke hoedanigheden. Het zijn deze verbindingen en (kennis)uitwisselingen tussen de verschillende actoren in dit dynamisch ecosysteem die leiden tot economische en maatschappelijke innovatie.

Innovatie is een collectief, transformationeel proces geworden, waar alle actoren een co-creërende rol opnemen. Innovatie is niet meer een lineair proces, maar een continue terugkoppeling tussen de verschillende actoren met een steeds wisselende combinatie ervan.

Mijn ervaring: tijdsgeest ook aanwezig in jouw onderneming

De tijdsgeest dringt ook jouw bedrijf binnen. Je werknemers willen steeds meer een actieve en co-creërende rol spelen, waarbij ze kennis delen en uitwisselen met de diverse actoren van het ecosysteem waartoe je onderneming behoort. Je werknemers transformeren geleidelijk aan in een citizen workforce, die burgerschap en eigenaarschap opeisen in je bedrijf.

Als ondernemer kan je niet anders dan hiervoor een gepast kader creëren. Onze bijdrage bestaat erin dat we je helpen bij deze deze transformatie. Je leert een kader creëren om op alle niveaus van je onderneming (organisatie, teams, individuele medewerker) in co-creatie met je medewerkers te gaan om samen de uitdagingen van de business aan te gaan.